Op vakantie ontspannen is het makkelijker dan thuis. Je bent even los van werk & school en het daaraan gerelateerde hoge tempo. Hieronder volgen 10 tips om die ontspanning ook na thuiskomst vast te houden!
Stressfactoren
Allereerst sta ik graag nog even stil bij een aantal van de grootste stressfactoren voor hoog sensitieve kinderen (en volwassenen):
- Tijdsdruk. Van nature hebben gevoelige kinderen een andere tijdsbeleving, die veel meer samenhangt met de rustigere ritmes van de natuur. Dit ‘zachte’ ritme brengt hen ontspanning en maakt dat ze beter in contact staan met zichzelf en hun intuïtie. Helaas botst het enorm met de lineaire tijdsindeling van de klok, waarop onze hele maatschappij ingericht is en brengt daarom de nodige stress met zich mee.
- Veel moeten. In onze samenleving is er voor kinderen weinig gelegenheid om zelf invulling te geven aan wat ze wanneer en hoe willen doen en leren. Vooral op school moeten ze heel veel. Dit levert spanning op en heeft ook een negatieve invloed op hun motivatie en creativiteit. Dit geldt in nog grotere mate voor hoog sensitieve kinderen, die erg hechten aan autonomie en zingeving.
- Weinig zelfvertrouwen. Een sensitief kind is vaker onzeker. Hij voelt feilloos aan wat er van hem verwacht wordt en doet meestal erg zijn best om daaraan te voldoen. Dat betekent dat hij zich op bepaalde gebieden (erg) gaat aanpassen en dus minder zichzelf kan zijn. Dat kost veel energie. Een onzeker kind is daarom altijd minder belastbaar. Z’n emmer zal sneller vol lopen en overstromen. Een negatief zelfbeeld is daarom een stressfactor die bij veel gevoelige kinderen een rol speelt.
- Stress van ouders. Een hoog sensitief kind voelt onze stress heel goed. Zo goed dat je kan stellen: jouw stress = hun stress. Met alle gevolgen van dien. Andersom geldt natuurlijk ook: hoe relaxter wij zijn, hoe meer ontspannen de kinderen.
Ontspanningstips
Uit bovenstaande stressfactoren volgen al een aantal ontspanningtips, die ik aangevuld heb met een aantal andere relaxte aanwijzingen. Hoewel de meeste niet nieuw zullen zijn, is een reminder nooit weg. Bovendien is hier en daar een wetenschappelijke onderbouwing toegevoegd (wat ons mogelijk sneller over de streep trekt…. ! ).
- Tijdsdruk reduceren. Geef jezelf en je gevoelige kind voldoende tijd, met name bij de ochtend- en avondspits in huis. Sta een kwartier of half uur eerder op om de dingen op een ontspannen manier te kunnen doen, om misschien wel even 10 minuten voor jezelf te hebben, voordat je de kinderen wakker maakt. Je start je dag dan op zo’n andere manier!
- Moeten reduceren. Kijk eens kritisch naar je eigen agenda en die van je gevoelige kind. ‘Moeten’ jullie buiten het werk en school om ook nog veel andere dingen doen? Zorg bewust voor diverse momenten in de week zonder afspraken of andere verplichtingen. Plan dit desnoods in. Gedurende dit soort momenten kunnen jij en je kind ontspannen en weer in contact komen met jezelf. Het is ook geen toeval dat we ons in het weekend beter voelen dan doordeweeks. Dit ‘weekendeffect’ ontstaat volgens onderzoekers doordat we dan zelf kunnen bepalen wat we doen en met wie. Daardoor voelen we ons autonomer, capabel en meer verbonden met anderen, welke drie van onze psychologische basisbehoeftes zijn (aldus de Psychologie nummer 12, 2016).
- Bouwen aan zelfvertrouwen. Een hele belangrijke bouwsteen om het zelfvertrouwen van hoog sensitieve kinderen (en volwassenen) te verstevigen, is inzicht in je gevoeligheid. Want als je echt begrijpt hoe het bij jou werkt, dan waardeer je jezelf ook meer en kan je ook meer jezelf zijn!
- Lachen! Lachen is gezond en brengt ontspanning! Deze oude volkswijsheid wordt steeds meer wetenschappelijk onderbouwd. Zo is aangetoond dat de spieren zich ontspannen tijdens het lachen en er endorfine aangemaakt wordt. Dit natuurlijke ‘feel good drug’ heeft een kalmerend en pijnstillend effect en reduceert de stresshormonen adrenaline en cortisol. Daarnaast maakt het lichaam als we lol hebben meer antistoffen aan. Niet zo vreemd dus dat bepaalde Amerikaanse ziekenhuizen ook ‘humor rooms’ hebben!
- Voor je brein geldt: fake it, till you make it. Het maakt niet uit dat je je nog niet echt blij voelt; als je het maar even volhoudt, gaat je brein toch endorfine aanmaken en daarna zal je je vanzelf vrolijker voelen! Dit ervaren Amerikaanse onderzoekers ook bij hun ‘LaughActive-programma’, waarmee ze mensen met behulp van lachen gemotiveerd houden om te blijven bewegen. Kracht- en lenigheidsoefeningen worden dan afgewisseld met lachoefeningen, waarbij de deelnemers op commando moeten lachen. Gesimuleerd of niet, de lachsessies werkten (Psychologie nr. 12 – 2016)!
- Dankbaarheid gaat altijd gepaard met een grote ‘inner smile’. Elke dag tijdens het avondeten even een rondje maken over waar je dankbaar voor bent, brengt vreugde en geeft ouders ook een inkijkje in waar je kind is en wat op het moment bij hem speelt.
- Doe samen met het gezin regelmatig een lachmeditatie. Hier is een voorbeeld (het werkt zeer aanstekelijk!).
- Kijk samen eens naar een kort, maf filmpje, zoals deze (gaat helemaal nergens over en werkt toch op je lachspieren!).
- Maak samen een ‘Deel je glimlach’ formulier met afscheurbare smileys en geef ze aan jezelf, kinderen, juf, collega’s, buren etc. En merk maar eens op hoe fijn het is om een (verbaasde) glimlach terug te krijgen!
- Forest bathing. In de natuur zijn, helpt heel goed om te ontspannen. We kunnen in het groen makkelijker ontladen en weer opladen. Veel hoog sensitieve volwassenen en kinderen beamen dit vanuit hun eigen ervaring. In Japan is ook wetenschappelijk aangetoond dat Forest bathing – in het bos en met de bomen zijn – , heel goed is voor je welzijn en gezondheid. Onderzoekers toonden aan dat het je hartslag, bloeddruk en cortisolgehalte verlaagt, het een boost geeft aan het immuunsysteem en het limbische systeem ontspant. Daarnaast kalmeert het de geest. Forest bathing maakt daarom al vanaf 1982 onderdeel uit van het Japanse nationale volksgezondheidsprogramma. (lees hier meer over forest bathing).
- Goede zelfzorg voor ouders. Zoals al eerder beschreven geldt in het bijzonder voor hoog sensitieve kinderen dat jouw stress ook een grote stressfactor voor hen is. Daarom is het zo belangrijk om als ouder ook heel goed voor jezelf te zorgen. Ben je een hoog sensitieve ouder, dan kan het een uitdaging zijn om jezelf op de eerste plaats te zetten. Immers; je voelt zo goed aan wat je gezin nodig heeft en hebt een heel groot verantwoordelijkheidsgevoel, waardoor je geneigd bent om minder gehoor geven aan je eigen behoeftes. Op termijn vraagt dit zijn tol en lukt het minder goed om een ontspannen, vrolijke en afgestemde ouder te zijn. Onthoud alsjeblieft goed dat wat je je kind toewenst (ontspanning, plezier, zelfvertrouwen, in je kracht staan, zelfwaardering, grenzen aangeven etc), je zelf moet voorleven. Dan pas komt het echt bij je kind over!
Dieper liggende oorzaak
Merk je dat je – ondanks al je pogingen – nog steeds moeite hebt om te ontspannen? Vind je het lastig om zonder schuldgevoelens je tijd en energie op een goede manier te verdelen tussen je gezin, werk, familie, vrienden en jezelf? Ervaar je het ouderschap als zwaar? Dan is er mogelijk een dieper liggende oorzaak, die met behulp van een opvoedopstelling aan het licht gebracht en veranderd kan worden. Lees hier meer over een opvoedopstelling
