We leven in een pittige tijd met veel mondiale spanningen, onzekerheden en veranderingen. Dit heeft zijn weerslag op iedereen en raakt ook bij een ieder persoonlijke stukken. In mijn praktijk zie ik dat ook veel gevoelige kinderen het moeilijk hebben. Hun emmers lopen over. Dit uit zich bijvoorbeeld in woede- en driftbuien, die soms zo heftig zijn dat de kinderen zichzelf pijn doen of dreigen te doen. Ook als er weer meer lucht in die emmertjes komt, tijdens bijvoorbeeld een vakantie, is het toch belangrijk om de dieperliggende oorzaken aan te pakken, want hij kan hij zo weer vollopen en overstromen.
Ontlading
De vraag die mij vaak gesteld wordt als kinderen zo boos worden, is “Wat kan ik doen om dat te stoppen?”. Tijdens een ontlading zelf kan je helaas niet al te veel doen. Als de emmer van je kind té lang té vol heeft gezeten, dan stroomt hij vroeg of laat over. Meestal door iets kleins. Dat is dan de spreekwoordelijke druppel die de emmer doet overlopen. Dat kan zich op verschillende manieren uiten en bijvoorbeeld gepaard gaan met veel woede. Daar waar een gesprek met je kind of het aanbieden van bepaalde tools (zoals op een kussen slaan) in eerdere fases wel kunnen helpen, werkt dat in deze ontladingsfase helaas niet meer. Het enige dat je tijdens zo’n uitbarsting kan doen, is zorgen dat je kind zichzelf en anderen niet bezeerd en met je liefdevolle aandacht bij hem zijn. Dat betekent dat je met een open hart als het ware naar hem ‘luistert’, zodat hij voelt dat hij niet alleen is met deze heftige ontlading.
Stress-emmer legen
Hoewel je tijdens de ontlading niet veel kan doen, is het natuurlijk wel belangrijk om deze signalen serieus te nemen en na te gaan wat maakt dat de emmer van je kind zo vol zit. In de loop der jaren heb ik gezien dat er 6 stress-factoren zijn die een emmer langdurig kunnen vullen. De moeilijkheid daarbij is dat deze factoren elkaar versterken, waardoor je uiteindelijk in een negatieve spiraal terecht kan komen.
Daarnaast zie ik dat een gevoelig kind vaak niet de enige in het gezin is die aan zijn taks zit. Ook ouders lopen vaak al te lang rond met een overvolle emmer. Hierdoor kan je minder van je kinderen en je partner hebben, wat tot spanningen in het gezin leidt en alle emmers nog meer vult. Het is daarom belangrijk om inzicht te krijgen in zowel de ‘stress-emmer’ van je kind als die van jezelf. Ik help je daar graag bij tijdens een ouderconsult.
Niet verwerkte emoties
Eén van factoren die onze emmers vullen en dus bijdragen aan stress, zijn niet verwerkte emoties. Het is behoorlijk lastig om op een goede manier met je gevoelens om te gaan, omdat we dat meestal niet geleerd hebben. Voor gevoelige kinderen en volwassenen is die uitdaging nog groter, daar zij emoties nóg intenser ervaren. En niet alleen die van henzelf, maar ook van anderen. Daarom komt dit thema altijd aan bod bij mijn begeleiding van gevoelige kinderen en volwassenen en besteden we aandacht aan het in contact staan met je emoties, ze doorvoelen en nagaan wat ze je willen zeggen (emoties geven ons altijd informatie over wat we nodig hebben). Zo kunnen ze doorstromen en blijven ze niet vast zitten in je lichaam. Gevoelens die niet gezien, gehoord en doorvoeld zijn, zijn namelijk niet weg. Ze zitten letterlijk nog in je lichaam en vullen daarmee je emmer. Pas als je stil staat bij deze emoties en er contact mee maakt, zullen ze hun lading verliezen en daarmee ook de invloed die ze onbewust hebben op je leven. En die invloed is vaak groot! Niet verwerkte emoties worden immers vaak getriggerd, waardoor we vanuit een oude pijn reageren op situaties in het nu. Met andere woorden: emoties van vroeger & nu hebben aandacht en liefde nodig om de stress-emmer leger te krijgen!
Verdriet
Wat ik momenteel bij veel hoog sensitieve kinderen zie, is dat onder boosheid vaak verdriet zit. Wanneer dit verdriet zich een weg naar buiten toe baant, krijgt het onderweg de vorm van woede. Dit gebeurt onbewust en onder andere als de volwassenen in hun omgeving onvoldoende in contact staan met hun eigen emoties en hun eigen kern. We zenden dan als het ware uit dat het niet OK is om emoties te voelen, dat het iets is om bang voor te zijn omdat je er geen controle over hebt (wat eigenlijk alleen het geval is als je ze langdurig onderdrukt) en dat je naar je hoofd moet luisteren in plaats van je hart & buik (emoties, intuïtie). Dus alles wat jij als ouder of verzorger kan doen om zélf meer in contact te staan met wie je werkelijk bent – en dat doen we veelal via onze emoties – is ook pure winst voor je kinderen.
“Als je dagelijks onder druk staat, hoor je de stem van je hart minder goed”
Wijsheid van je lichaam
Eén van de concrete dingen die je alvast kan doen om een volle stress-emmer leger te maken, is regelmatig met je aandacht naar je lichaam te gaan. Bij langdurige stress ga je namelijk steeds meer in je hoofd zitten. Zeker hoog sensitieve kinderen en volwassenen, die van nature veel en diep nadenken, hebben die neiging. Daardoor merk je de signalen van je lijf minder goed op. Je lichaam geeft namelijk al in een vroeg stadium aan dat je bijvoorbeeld behoefte hebt aan ontspanning (bijvoorbeeld door een lichte druk in je hoofd) of dat iemand over je grenzen heen gaat (de boosheid die je dan kan voelen, uit zich bijvoorbeeld in gespannen kaken, gebalde vuisten of verhoogde hartslag). En hoe meer je met je aandacht in je lichaam zit en in contact bent met je gevoel, hoe beter je voor jezelf kan zorgen! Daarom volgen hier een aantal tips waarmee jij en kind je lichaamsbewustzijn vergroot (doe het vooral gezellig samen!):
- Beweging
- Muziek maken: gebruik wat je in huis hebt als ‘instrument’, bijvoorbeeld een snijplank en houten lepel, de deksels van een pan etc.
- Dansen: zet een up-tempo nummer op en dans & zing naar hartenlust mee!
- Springen: op de trampoline of maak zelf in huis of in de tuin een parcours waarbij je van het ene object naar het andere moet springen.
- Beeldende massage op elkaars rug: beeld bijvoorbeeld het weerbericht uit (hagel, sneeuw, storm, een zacht briesje etc.) of ‘maak’ pizzadeeg (of een ander recept) op elkaars rug.
- Afdrogen: doe alsof je onder de douch vandaan komt en wrijf je lichaam stevig droog van de voeten helemaal naar hoofd.
- Bal rollen: rol met je voeten een tijdje heen en weer over een bal, van je tenen tot je hiel en weer terug.
- Twister spelen
- Stevig knuffelen
- Ademhalingsoefeningen en -spelletjes
- Blaasvoetbal: blaas met een rietje een watje in het doel (bijvoorbeeld een liggend glas) van de tegenstander.
- Fluiten op fles: blaas op een fles dat gevuld is met water. Neem meerdere flessen en vul ze met verschillende hoeveelheden water voor verschillende toonhoogtes en componeer zo je eigen muziekstuk.
- Minuutje ademen: Leg je hand op je buik. Haal rustig in door je neus en laat je buik opbollen. Doe heel even niets. En adem dan langer uit door je mond, waarbij je je navel naar binnen trekt.
