Sandra is moeder van één dochter en twee bonuskinderen. Ze is erg perfectionistisch ingesteld. En als er één ding is dat ze graag perfect wil doen, is het moeder zijn. Dat uit zich in sterk controlerend gedrag naar de kinderen toe. Als zij de dingen niet doen zoals Sandra denkt dat dat het beste is, wordt ze boos op hen. De oudste twee reageren daar met flinke irritatie en weerstand op en de jongste gaat doen zoals haar moeder doet: controlerend en perfectionistisch. Sandra wil heel graag die controledrang loslaten en met meer ontspanning en vertrouwen moeder zijn. Met die wens kwam ze een Opvoedopstelling doen.
Voorgesprek
We startte met een voorgesprek. Als snel bleek dat als de kinderen niet doen wat zij wil, er bij Sandra een angst getriggerd wordt; de angst dat de kinderen dan misschien ontsporen en hun zielenmissie niet kunnen vervullen. En daar hield Sandra zichzelf verantwoordelijk voor. Dat zou dan háár schuld zijn. Zíj zou dan falen. Hierdoor legde Sandra een enorme druk op zichzelf, waardoor ze nog harder haar best ging doen om de ‘perfecte’ moeder te zijn en dus nog controlerender werd. Dat laatste had ze wel in de gaten, alleen lukte het haar niet dit te doorbreken. Blijkbaar speelde er iets op een diepere laag, waar ze zich niet bewust van was en wat de verandering die ze zo graag wilde, in de weg stond.
Groot verdriet
Nadat we het één en ander over haar familie hadden besproken, startte we met de opstelling (waarbij alleen Sandra aanwezig was en de overige familieleden met vloertegels gerepresenteerd werden). Sandra voelde bij aanvang meteen spanning bij haar hart. Daar zat een groot verdriet. Dit was niet háár verdriet, maar dat van haar vader. Sandra was dit als jong meisje onbewust voor hem was gaan (mede) dragen. In de opstelling kon ze hem dit liefdevol teruggeven. Meteen ervoer ze opluchting en haar hart voelde lichter. Toch merkte ze dat nog meer ‘ballast’ voor haar vader droeg. Om dit te onderzoeken, nodigde ik Sandra uit om op de tegel, die haar vader representeerde, te gaan staan en op deze manier zijn plek in te voelen. Sandra voelde op haar vaders plek meteen weer druk bij het hart en de longen. Ze ontdekte dat hij zich totaal niet gezien voelde door zijn ouders, waardoor hij zich erg verdrietig en eenzaam voelde. Hoe haar vader ook probeerde om contact te maken met zijn moeder, zijn woorden drongen niet tot haar door. Er stond iets of iemand tussen hen in. Om te onderzoeken wat dat was, vroeg ik Sandra op de plek van de moeder van haar vader te gaan staan (haar Oma). Daar begon Sandra meteen te hoesten en voelde dat de keel van haar Oma geblokkeerd was. Ook merkte ze dat haar Oma een defensieve houding had alsof ze zich tegen iedereen moest beschermen. Dat deed ze door een muur om haar hart te plaatsen. Dit beschermingsmechanisme bemoeilijkte het contact tussen haar en haar zoon.
Beschermingsmechanismes
Nu is het zo dat een beschermingsmechanisme niet zomaar opzij geschoven kan worden. Het is heel belangrijk om eerst de positieve intentie ervan te zien en het daarvoor te ‘eren’. Toen Sandra dit in de opstelling namens haar Oma gedaan had, trad er meteen een verandering op; de muur om het hart werd kleiner en zachter en haar Oma kon zich nu overgeven aan haar emoties. Hierdoor werd ook duidelijk wat er tussen haar en haar zoon in had gestaan. Dat bleek de vrouw te zijn waarmee haar man (de Opa van Sandra) een buitenechtelijke relatie had gehad. Oma had dit al die tijd gedoogd om haar gezin te beschermen tegen de oordelen van de gemeenschap. Daarmee had ze ook een last op haar schouders genomen, die niet bij haar, maar bij haar man en zijn buitenechtelijke relatie hoorde. In de opstelling gaf Sandra dit namens haar Oma terug aan hen. Dit bracht een enorme opluchting met zich mee. Ook kon Sandra’s Oma nu haar echtgenoot vertellen hoeveel verdriet het haar had gedaan en dat controle voor haar een manier was geweest om haar gezin te beschermen.
Loyaliteit
En daar was de link met Sandra’s controlerende gedrag in haar eigen gezin. Sandra had onbewust uit loyaliteit gedaan zoals haar Oma toen had gedaan: namelijk controle uitoefenen om haar gezin te beschermen tegen groot verdriet. Sandra vertelde haar Oma dat ze dat nu anders wilde gaan doen; meer vanuit vertrouwen. En dat vertrouwen voelde ze ook meteen! Ze voelde zich nu sterk en blij en had zin om te gaan doen waarvoor ze geboren was!
Het effect
Na een aantal weken vertelt Sandra het volgende over het effect van haar opstelling:
“Het gaat heel goed met mij. Ik merk dat ik me minder erger aan de kinderen en minder snel van slag raak als iets anders gaat dan ik had bedacht. Mijn controlerende gedrag is zeker afgenomen. Ik kan sneller loslaten en ben meer oplossingsgericht. Als ik bijvoorbeeld rommel van de kinderen zie, dan boeit het me niet meer zo. Ik snap er zelf niets van, ha…ha! We hebben sinds de opstelling ook elke zondag een familiemoment, waarbij we al onze ‘problemen’ met elkaar bespreken. We houden het zelfs bij in een schrift. Iedereen en in het bijzonder elk kind mag dan even vertellen hoe hij/zij erbij zit. Het is erg leuk en zo’n mooi moment om echt met elkaar te praten en oplossingen te bedenken! Ik voel ook echt meer vertrouwen in het opvoeden van de kinderen. Mijn partner ziet dat ik beter kan relativeren en ik merk zelf ook dat ik minder lang met dingen zit. Ik ben echt zo verbaasd! Ik wil jou heel erg bedanken voor deze ervaring, Juliska! Ik raad het iedereen aan!”
En dat is precies wat een opstelling doet:
- Het maakt dat je meer in het hier en nu kan zijn in plaats van ‘gevangen’ te zitten in oude emoties en patronen
- Het brengt meer ontspanning, waardoor je creativiteit vrijer stroomt (Sandra bedacht daardoor de familie-vergadering die hen zoveel positiefs brengt!)
- En je bent meer in verbinding met jezelf en je kinderen
Meer lezen?
Lees hier het verhaal van een moeder die een patroon van angst in haar familie doorbrak. En hier hoe een vader dat deed.