Fleur, een gevoelig en visueel ingesteld meisje van 8 jaar, loopt op school vast op redactiesommen. Dat verbaast de leerkracht en haar ouders, want tot nu toe had ze totaal geen moeite met rekenen. En Fleur zelf werd er erg verdrietig en onzeker van, want ze snapte werkelijk niet wat ze fout deed. Een paar afspraken Ik leer anders+ hebben Fleur geleerd hoe ze redactiesommen ‘te lijf’ kan gaan!
Visuele leersysteem
Allereerst; wat betekent het om visueel ingesteld te zijn? Wetenschappelijk onderzoek heeft het bestaan van twee leersystemen aangetoond: het verbale leersysteem (taaldenken) en het visuele leersysteem (beelddenken). Iedereen wordt als beeldenker geboren, maar vanaf het vierde jaar krijgt het geheugen van kinderen de voorkeur voor één van deze systemen. Als iemand voor 60% of meer in beelden en gebeurtenissen denkt, dan is het visuele leersysteem dominant en spreken we over een beelddenker.
Beelddenken is een hele creatieve, drie-dimensionale manier van denken, waarbij in beelden en gebeurtenissen gedacht wordt. Het is ook een razend snelle manier van denken. Veel kinderen – waaronder hoog sensitieve kinderen – hebben de voorkeur voor het denken in beelden. Niet zo gek als je kijkt naar de beeldcultuur, waarin we leven! Het huidige onderwijssysteem is echter hoofdzakelijk talig ingericht, waardoor er bij sommige visuele leerlingen niet uit wat erin zit.
Redaciesommen: meer dan alleen rekenen
Eén van de uitdagingen waar een visuele leerling tegenaan kan lopen zijn redactiesommen (lees hier bij ‘Wat is beelddenken’ meer over mogelijke andere uitdagingen). Deze ‘verhaaltjessommen’ zijn veel meer dan alleen rekenen. Het doet een beroep op diverse en complexere vaardigheden en is eigenlijk een combinatie van begrijpend lezen en rekenen. Hierbij moet een kind eerst tot de kern van de tekst komen, deze vervolgens ‘vertalen’ naar een som en die tot slot correct uitrekenen. Bij Fleur, die duidelijk een beelddenker is, zat de moeilijkheid in de eerste twee stappen:
- De kern van de tekst
Gevoelige en visueel ingestelde kinderen hebben oog voor details, waarbij geldt: elk detail is even belangrijk. Het gevolg is dat ze kunnen verzanden in de details van een tekst en moeite hebben hoofdzaken te onderscheiden van bijzaken. Dit wordt vaak nog verder bemoeilijkt doordat ze dicht klappen bij grotere stukken tekst. - Vertaalslag maken
Bij de volgende stap moet de tekst vertaald worden naar een som. Een beelddenker kan echter op het verkeerde ben gezet worden door het beeld dat de tekst bij hem oproept. Fleur liet hier een treffend voorbeeld van zien bij de volgende redactiesom:Tanja doet boodschappen voor haar moeder. Bij de supermarkt betaalt ze 56 euro. Bij de slager betaalt ze 28 euro en bij de bakker 12 euro. Hoeveel heeft Tanja in totaal uitgegeven?Fleur dacht dat het hier om een min-som ging. Zij zag bij het woord ‘uitgegeven’ namelijk een beeld, waarbij de hoeveelheid geld minder werd (het geld ging uit de portemonnee). Aanvankelijk kon ze niet uitleggen hoe ze aan een min-som gekomen was. Immers, het proces waarbij haar brein automatisch en razendsnel een beeld van de tekst maakt, verloopt deels op onbewust niveau. Daarom is inzicht in beelddenken ook een belangrijk onderdeel van Ik leer anders+. Zonder dit inzicht, zou Fleur concluderen dat ze het wéér fout had, nog onzekerder worden en ook minder open staan voor een andere interpretatie van de tekst.
Inzicht & tools
Met het inzicht en de praktische tools van Ik leer anders+ heeft Fleur geleerd hoe ze kan voorkomen dat haar hoofd op ‘zwart’ gaat bij grotere stukken tekst (dicht klappen) en hoe hoofd- en bijzaken van elkaar te onderscheiden. Verder heeft de bewustwording van haar eigen visueel-ruimtelijke denkwijze en van de meer lineaire benadering, die redactiesommen vragen, haar geholpen om de vertaalslag van tekst naar som steeds beter te maken. Ook weet ze nu dat ze een vraagstuk van nature van alle kanten bekijkt. Ze heeft geleerd hoe ze dit talent bij redactiesommen (en meerkeuzevraag) tijdelijk kan ‘parkeren’, zodat ze dan tot één antwoord kan komen.
En het allerbelangrijkste is dat het Fleur nu weer plezier heeft in rekenen en dat haar zelfvertrouwen terug is!
Meer informatie