Het innerlijk kind is een concept uit de psychologie dat staat voor de emoties, onbewuste reactiepatronen en reflexen uit je kindertijd. Niemands kindertijd is optimaal geweest. Het is immers onmogelijk om alle specifieke behoeften van een kwetsbaar kind volledig te vervullen. Je ouders hebben hun best gedaan om jou het benodigde te geven vanuit de mogelijkheden die zij op dat moment hadden. Alleen was dit ook het beste voor jou?
Het innerlijk gekwetste kind
Elke volwassen persoon heeft een innerlijk gekwetst kind in zich. Dat is een stukje in jou dat vastzit in de emoties van minder leuke ervaringen uit je kindertijd. Dat kunnen traumatische gebeurtenissen zijn, zoals het overlijden van een dierbare persoon, scheiding, ziekte, geweld, gepest worden, faillissement etc. Maar ook minder ‘opvallende’ ervaringen zoals wanneer je onvoldoende jezelf kon zijn en je erg aangepast hebt (wat voor veel HSP geldt), je afgewezen hebt gevoeld of ouders had die emotioneel niet beschikbaar waren. Als je hierin als kind niet op liefdevolle en afgestemde wijze ondersteund bent geweest, blijven die oude pijn en emoties in jou zitten, waardoor dat deel niet heeft kunnen opgroeien naar volwassenheid. Dat betekent dat die onverwerkte emoties van toen ook in je volwassen leven van nu getriggerd kunnen worden. We reageren dan met oud gedrag, vanuit de kwetsuren en onvervulde behoeften van het gekwetste kind dat je toen was. Dit heeft grote invloed op zeker drie facetten van je leven.
Jezelf
In de eerste plaats heeft het invloed op jezelf als je nog geraakt wordt in oude stukken. Je voelt je immers weer als het gekwetste kind van toen, wat niet leuk is. Wanneer je hoog sensitief bent en emoties dus intenser ervaart, kan het zelfs zo zijn dat je erdoor overweldigd wordt. Reflecterend op jouw ‘kinderlijke’ gedrag kan je bovendien negatief over jezelf gaan denken, zeker als je niet begrijpt waar het vandaan komt.
Relaties en werk
Wanneer in het contact met andere volwassene, zoals je partner, familie of collega’s, je innerlijke gekwetste kind geraakt wordt, dan heeft dat grote invloed op hoe je met hen communiceert. Je schiet namelijk letterlijk in dit kind-stuk en reageert dan vanuit zijn oude beschermingsmechanisme. Voorbeelden van dergelijke copingstrategieën zijn:
- Slachtofferrol
- Clownesk gedrag
- Vermijdingsgedrag
- Aanpassen
- Terugtrekken
- Afschermen van je emoties door ze bijvoorbeeld te overschreeuwen met boosheid of erg in je hoofd gaan zitten
Deze innerlijk-kind-strategieën kunnen ook bij de ander weer iets triggeren: vaak zal de ander dan eveneens in zijn innerlijke gekwetste kind schieten of in zijn oordelende ouder positie. Een volwassen gesprek is in beide gevallen onmogelijk. Heel je echter deze oude stukken, dan ben je in staat om vanuit je krachtige volwassen positie waar te nemen, te voelen en te reageren, waardoor je een hele andere interactie krijgt met de mensen om je heen.
Magnetisch
Verder is het zo dat onverwerkte emoties magnetisch werken. Hoewel het innerlijk gekwetste kind er alles aan zal doen om die oude pijn niet opnieuw te ervaren (door een copingstrategie in te zetten), trek je onbewust juist mensen en situaties aan, die dat gevoel van toen bij je oproepen. Een voorbeeld: vader Hans had in zijn kindertijd vaak het gevoel dat hij het niet goed deed. Als hij nu op zijn werk aangesproken wordt op iets dat hij fout heeft gedaan, schiet hij in het onzekere gevoel van toen en zijn innerlijk gekwetste kind activeert zijn oude beschermingsmechanisme. In Hans’ geval is dat weglopen (vermijden). Dit gedrag levert echter niet de gewenste reactie op voor zijn innerlijke kind. Die wil namelijk ontvangen wat hij toen gemist heeft: positieve bevestiging en bekrachtiging. Dat betekent dus dat hetgeen Hans probeert te vermijden (zich onzeker voelen), juist weer gebeurt. Met behulp van een stukje HSP Begeleiding heeft Hans dit mechanisme leren herkennen en doorbroken door vanuit zijn volwassen stuk zijn innerlijke kind alsnog te geven wat hij gemist heeft en de oude pijnstukken te helen.
Kinderen
Tot slot hebben onverwerkte emoties van jouw innerlijke kind sterke invloed op je eigen kinderen (en zelfs op kinderen waarmee je werkt). Kinderen spiegelen namelijk je gekwetste innerlijke kind. Dat doen alle kinderen en een hoog gevoelig kind in overtreffende trap. Ik zal dat aan de hand van een voorbeeld toelichten. Stel je voor dat je in je kindertijd regelmatig niet serieus genomen hebt gevoeld. Als je dat stuk nog niet geheeld hebt, zal je je ook nu sneller niet serieus genomen voelen, bijvoorbeeld als je kind niet naar je luistert als je hem iets vraagt te doen. Jouw innerlijk gekwetste kind wordt dan geraakt, waardoor je reageert vanuit het beschermingsmechanisme van dat kind. Je gaat bijvoorbeeld gefrustreerd tegen jouw kind schreeuwen (in de ‘kinderlijke’ hoop dan wel gehoord te worden). Je kind zal zich dan evenmin gehoord en serieus genomen voelen, waardoor ook hij waarschijnlijk vanuit een copingstrategie zal reageren (door bijvoorbeeld eveneens boos te worden). Jouw kind spiegelt dan dus de oude pijnstukken van jouw innerlijke gekwetste kind. Door dit te helen, hoeft je kind dit niet meer te spiegelen en is er ook minder strijd in je gezin (vanuit die oude pijnstukken).
Het innerlijke hoog sensitieve kind helen
Net zoals een hoog sensitief kind een benadering nodig heeft, waarbij je zijn hoge gevoeligheid erkend en daar rekening mee houdt, zo heeft ook een innerlijke hoog sensitieve kind dit nodig. Het helen van zijn onverwerkte emoties en het ontmantelen van z’n oude beschermingsmechanismes vraagt om een liefdevolle, zachte en een afgestemde aanpak. Tijdens de Training ‘Coach Eigentijdse Kinderen’ gaan we hier verder op in, Je leert niet alleen hoe je hoog gevoelige kinderen bekrachtigt en hen begeleidt bij hun uitdagingen vanuit de nieuwste inzichten, maar ook hoe je een innerlijk hoog sensitief kind heelt en dus volwassen hoog sensitieve personen bekrachtigt (jijzelf en andere HSP)! Hiertoe is de training uitgebreid met een stuk innerlijk-kind-werk:
- Theorie over het innerlijke kind
- Concrete tools om het hoog sensitieve innerlijke kind te helen
- Zelf ervaren: tijdens de trainingsdagen en thuis ga je zelf met behulp van onder andere visualisaties aan de slag met het helen van jouw innerlijke gekwetste kind (NB: deze tools werken net zo goed als je zelf niet hoog sensitief bent).
Hoog sensitieve mannen
Met klem nodig ik ook hoog sensitieve mannen (vaders) uit om hun innerlijk gekwetste kind stuk te helen (bijvoorbeeld door deel te nemen aan de Training)! Dit is van GROOT belang voor alle hoog sensitieve jongens! Hoog sensitieve jongens hebben namelijk een rolmodel nodig die laat zien hoe het is om vanuit je masculiene hoog gevoeligheid in je kracht te staan. Een hoog sensitieve man (vader) kan dit rolmodel nog beter zijn als hij inzicht heeft in zijn eigen sensitiviteit en zijn innerlijke kind stukken heelt.
Meer info
De vernieuwde Training ‘Coach Eigentijdse Kinderen’ start op vrijdag 17 februari.